14-10-2024
Strip Tease door Jos van Waterschoot
Mondriaan, een betere wereld

Erik de Graaf – Mondriaan, een betere wereld. Een gedramatiseerd verhaal gebaseerd op het leven van Piet Mondriaan. Scratch Books, 2024. 320 pagina’s. € 34,95

Er is geen Nederlander met enige culturele bagage die nog nooit van Piet Mondriaan heeft gehoord. Piet Mondriaan, de schilder van de vierkante en rechthoekige vlakken in zwarte lijnen en met de basale kleuren rood, blauw en geel. Zijn misschien wel beroemdste schilderij, Victory Boogiewoogie, is onaf. In een biografische strip als deze is, krijgen we te lezen waarom. Maar we krijgen heel veel meer te lezen en te zien. Over zijn tijd in Parijs, de dreigende oorlog, zijn oversteek naar Londen als springplank naar Amerika. Over zijn vriendschappen, zijn ondersteuners, zijn vakbroeders. Zijn liefde voor jazzmuziek en dansen. Over zijn esthetische theorieën, maar ook zijn filosofie. Wat betekenen toch al die rechte lijnen en vlakken? En ook al houd je niet van deze kunst, en misschien vind je het wel helemaal geen kunst maar een kunstje, je gaat wel begrijpen wat er achter schuil gaat. Is natuurlijk allemaal wel op te zoeken, maar in deze vorm gegoten en aangeboden gaat het een stap verder. Minder is meer, dat gold voor Piet Mondriaan, maar dat geldt ook voor de maker van dit boek, Erik de Graaf. Het hele boek heeft een enorm rustige uitstraling. De soberheid van De Graaf past perfect bij de soberheid van Mondriaan. Zelden heb ik ervaren hoe vorm en inhoud één werden als bij dit boek. En om dat nog eens goed op je te laten inwerken, moet je vooral even de tijd nemen om naar de uitklapbare tekening te kijken, ongeveer in het midden. De Graaf laat zien hoe Mondriaan probeert te laten zien wat voor wereld hij voor zich ziet. Het wekt bij mij als lezer het gevoel van een tot in uitersten doorgevoerde esthetiek en ik moet eerlijk zeggen dat me die heel erg aanspreekt. Mondriaan overtuigt, maar dat doet dit boek ook. Erik de Graaf laat zijn lezers zien, lezen en voelen wat Mondriaan probeerde over te brengen met zijn kunst en slaagt daar glansrijk in. Voor mij is dit een van de mooiste boeken van dit jaar. En daar mogen de vormgever en uitgever een deel van in hun zak steken.